tây vương mẫu là ai

Đạo giáo
Taijitu

Học thuyết

  • Đạo
  • Đức
  • Vô cực
  • Thái cực
  • Âm dương
  • Vô vi
  • Tất nhiên
  • Bất tử
  • Ngũ hành
  • Khí
  • Thiên
  • Địa

Thực hành

Bạn đang xem: tây vương mẫu là ai

  • Bùa lục
  • Chiêm bốc
  • Chú ngữ
  • Đạo dẫn
  • Hành khí
  • Lôi pháp
  • Luyện thần
  • Ngoại đan
  • Nội đan
  • Phục thực
  • Thực liệu
  • Tịch cốc

Văn bản

  • Kinh Dịch
  • Âm Phù kinh
  • Bão Phác Tử
  • Đạo đức kinh
  • Độ Nhân kinh
  • Hoàng Đế nội kinh
  • Nam Hoa kinh
  • Liệt tử
  • Linh chỉ bảo kinh
  • Sơn Hải kinh
  • Thái Bình kinh
  • Thượng Thanh kinh
  • Daozang

Các vị thần

  • Tam thanh
  • Tứ Ngự
  • Ngọc Hoàng Thượng đế
  • Tây Vương Mẫu
  • Tam Hoàng Ngũ Đế
  • Bát Tiên
  • Thập nhị kim tiên
  • Lục thập thái tuế
  • Nhị thập chén bát tú
  • Thập Điện Diêm vương
  • Bành Tổ
  • Long vương
  • Đại Tiên
  • Tiên
  • Trung ương Thiên quan
  • Địa thượng Thiên tiên

Người

  • Lão Tử
  • Trang Tử
  • Trương Đạo Lăng
  • Trương Giác
  • Cát Hồng

Trường phái

  • Chân Đại đạo
  • Phái Kim Đan
  • Phái Lầu Quán
  • Phái Linh Bảo
  • Phái Thượng Thanh
  • Phái Tịnh Minh
  • Phái Võ Đang
  • Thái Bình Đạo
  • Thiên sư Đạo
  • Toàn Chân đạo

Đất thánh

  • Đạo quán
  • Động thiên
  • Bồng Lai tam đảo
  • Thiên đình

Tác phẩm

  • Đông du ký
  • Phong thần trình diễn nghĩa
  • Tây du ký
  • x
  • t
  • s
Tranh vẽ Tây Vương Mẫu của Trung Quốc
Diêu Trì Địa Mẫu bên trên Miếu Bà Tao Đàn, Việt Nam

Tây Vương Mẫu (chữ Hán: 西王母, hay còn gọi là Vương Mẫu (王母), Dao Trì Kim Mẫu (hay Diêu Trì Kim Mẫu, 瑤池金母), Tây Vương Kim Mẫu (西王金母), Vương Mẫu Nương Nương (王母娘娘) hoặc Kim Mẫu Nguyên Quân (金母元君), là vị phái đẹp thần cổ truyền đặc biệt có tiếng nhập truyền thuyết Đạo giáo Trung Quốc tuy nhiên người Việt hoặc gọi là Bà Trời (Chữ Nôm: 婆𡗶) hoặc Địa Mẫu (地母), Vương Mẫu (王母).

Ban đầu, đem truyền thuyết nhận định rằng Tây Vương Mẫu đem dung mạo là một trong những phái đẹp thần già cả hung tợn, là một trong những vị phái đẹp thần tạo nên tai vạ ở phía Tây của núi Côn Lôn, ko không giống gì một quỷ quái vật, theo đòi cỗ Sơn Hải Kinh. Về sau, theo đòi sự xuất hiện nay của Lão Tử thời Xuân Thu và cỗ Đạo Đức Kinh là nền tảng chủ yếu thống của Đạo giáo Trung Quốc, sự nổi lên của Đạo giáo và những truyền thuyết dần dần thay đổi Tây Vương Mẫu trở nên một phái đẹp thần nhân hậu, vị thế của bà kể từ cơ trở nên một trong mỗi phái đẹp thần vô thượng và tiêu biểu vượt trội nhất trong tương đối nhiều khối hệ thống tín ngưỡng Đông Á. Cùng với việc tôn sùng của Đạo giáo, Tây Vương Mẫu thường thì được tưởng tượng là một trong những bà già cả nhân từ lành lặn, hoặc một phái đẹp thần tiên dung mạo kiều diễm, sinh sống ở bên trên núi Côn Lôn nằm trong phía Tây, ngự cạnh bên một bờ hồ nước tiên giới được gọi là Dao Trì. Trong vườn của bà đem trồng bàn đục là tương tự đục tiên, ăn nhập con trẻ mãi ko già cả. Hình tượng về bà nổi lên nhập thế kỉ 2 khi tạo hình nên Con đàng tơ lụa[1].

Tên gọi và vẹn toàn mẫu[sửa | sửa mã nguồn]

Tây Vương Mẫu qua quýt những đời đem thật nhiều tên thường gọi, ngoài ra tên thường gọi qua quýt những nước đồng văn Đông Á, bà được không ít triều đại về sau sắc phong.

Bà được kể phiên trước tiên là kể từ giáp cốt văn thời mái ấm Thương. Khi ấy, người tớ tế bào mô tả bà là một trong những vị thần ngự trị ở phương Tây, gọi là Tây mẫu (西母). Không rõ ràng vẹn toàn hình thực sự tạo thành hình hình ảnh của bà, tuy nhiên nhập khi cơ hình tượng của bà kha khá rộng lớn và đặc biệt được tôn trọng. Bấy giờ, hoàn toàn có thể coi bà là phái đẹp thần tối thượng cổ nhất từng hiện hữu và thờ cúng đem quy tế bào. Trong quyển Sơn hải kinh thời mái ấm Chu, bà được tế bào mô tả với hình thù oán kì lạ với răng nanh của hổ, là một trong những phái đẹp thần nửa người nửa thú, tính khí dữ tợn thông thường tạo nên dịch bệnh, nên đương thời còn gọi bà là Yêu mẫu (妖母).

Tây Vương Mẫu nhập Sơn hải kinh.

《Sơn Hải Kinh - Tây Sơn kinh》: "Núi Doanh Mẫu cơ hội phía Tây 350 dặm, gọi là Ngọc Sơn, tương truyền là điểm ở của Tây Vương Mẫu. Tây Vương Mẫu kì trạng như người, tuy nhiên đem đuôi báo, răng hổ, đem treo trăng mức độ bên trên bồng tóc. Bà đem tính nghiêm trang tương khắc và tàn ác"[2]. Quách Phác chú: "Chủ quản ngại nghiêm trang trang bên trên trời và năm hình trị tàn hại"[3].

.

《Sơn Hải Kinh - Hải Nội Bắc kinh》: "Tây Vương Mẫu lấy đầu chim đái thắng thiết lập lên tóc, ăn chim Tam Thanh nhằm sống"[4].

.

《Sơn Hải Kinh - Đại Mạc Tây kinh》: "Phía Nam của Tây hải, cạnh bên bến bãi Lưu rơi, phí a đằng sau Xích thủy, phần bên trước Hắc thủy, mang 1 ngọn núi rộng lớn. Tại nhập đem thần nhân bản thân hổ, đem vằn và đuôi, toàn bộ đều white, ngự bên trên núi ấy. Mé bên dưới mang 1 vực xoáy thâm thúy, bên phía ngoài lại sở hữu một ngọn núi rực lửa, mang 1 người treo đầu chim đái thắng, răng hổ, đuôi báo, ở nhập lỗ, gọi là Tây Vương Mẫu"[5].

Về sau, bà từ từ được gia nhập nhập Đạo giáo, trở nên một phái đẹp thần nhân từ hòa và là hình tượng của trường thọ bất tử. Học fake Trang Tử tế bào mô tả nhập cuốn sách nằm trong thương hiệu như thể bà là một trong những vị phái đẹp thần vô thượng, không có ai biết bà tới từ đâu, không có ai biết bà chuồn lúc nào. Cũng theo đòi Trang Tử, bà tọa bên trên một ngọn núi rất linh thiêng ở phía Tây là Côn Luân, đem sự link với tế bào mô tả kể từ thời Thương là một trong những vị thần ở phía Tây.

Cung vàng năng lượng điện ngọc ẩn nhập núi Côn Lôn của Tây Vương Mẫu, giành vẽ nhập thời mái ấm Minh.

Vào thời mái ấm Đường, thời kỳ nở rực của ganh đua ca, hình tượng Tây Vương Mẫu trở thành vô cùng thông dụng. Những bài bác thơ về bà hoàn toàn có thể nhìn thấy nhập Toàn Đường ganh đua, một tuyển chọn tập luyện ganh đua ca thơ Đường. Sau khi mái ấm Đường sụp sụp, thời Ngũ đại thập quốc, Đỗ Quang Đình, với Dung Thành tập luyện tiên lục (墉城集仙錄), là kẻ nhanh nhất ghi chép tổ hợp những truyện kí về Tây Vương Mẫu, thông thường sẽ là người biên soạn thảo trả bị nhất về trí tuệ của những người đời Đường so với Tây Vương Mẫu. Theo biên chép của Đỗ Quang Đình, Tây Vương Mẫu đã hỗ trợ Lão Tử thực hiện rời khỏi cuốn Đạo Đức Kinh. Vào năm loại 25 của Chu Chiêu vương vãi, Lão Tử chuồn ngao du thiên hạ, bắt gặp Tây Vương Mẫu và được bà trao mang lại cuốn sách này. Truyền thuyết này là một trong những đặc trưng của phái Thượng Thanh (上清), một phân nhánh của Đạo giáo tuy nhiên ở cơ Đỗ Quang Đình sẽ là người khởi điểm. Hình như, nhập vài ba bài bác thơ thời Đường cũng tế bào mô tả việc bắt gặp thân thích Tây Vương Mẫu và Lão Tử, song thời điểm hiện nay tầm quan trọng của bà thấp rộng lớn, và gọi ông là Nguyên Thủy Thiên Tôn. Đây là một trong những truyền thuyết thông dụng trong những phân nhánh không giống của Đạo giáo.

Đi theo như hình tượng biến đổi, dần dần cũng có thể có nhiều truyền thuyết về thương hiệu chúng ta thiệt của bà, cũng chính vì "Tây Vương Mẫu" nhìn thế nào thì cũng chỉ là tên gọi hiệu. Người đời Đường là Đoạn Thành Thức (段成式), sáng sủa tác "Dậu dương tập luyện trở - Nặc cao kí thượng" (酉陽雜俎·諾皋記上) tiếp tục ghi chép rằng:「"Tây Vương Mẫu chúng ta Dương, húy Hồi, trị ở Tây Bắc núi Côn Lôn, ngày Đinh Sử bị tiêu diệt. Lại đem cơ hội rằng thương hiệu bà là Uyển Cấm"; 西王母姓楊,諱回,治崑崙西北隅,以丁醜日死。一曰婉妗。」. Từ cơ "Dương Hồi" nằm trong "Uyển Cấm" trở nên thương hiệu thiệt của Tây Vương Mẫu nhập thật nhiều truyền thuyết.

Truyền thuyết nằm trong hình tượng[sửa | sửa mã nguồn]

Gặp Chu Mục vương[sửa | sửa mã nguồn]

"Mục Thiên tử bắt gặp Tây Vương Mẫu", giành vẽ thời mái ấm Triều Tiên.

Một trong mỗi truyền thuyết có tiếng nhất về bà là sự bắt gặp Chu Mục vương vãi thời Tây Chu - một trong mỗi vị Thiên tử vĩ đại nhất của thời kỳ này.

Sách Mục thiên tử truyện là một trong những bạn dạng sách vị thẻ tre được nghĩ rằng sáng sủa tác vào thời gian đời Xuân Thu, được vạc hiện nay nhập đời mái ấm Tấn và được những văn nhân đương thời như Tuân Úc tổ chức biên soạn lại trở nên 6 quyển. Trong nội dung cuốn biên chép này còn có một mẩu truyện về sự việc Chu Mục vương vãi xuất hành trở về phía Tây, bên trên cơ ông tiếp tục bắt gặp một phái đẹp thần xinh đẹp nhất được gọi là Tây Vương Mẫu. Ghi chép phiên phiến nói:

  • "Chu Mục vương vãi cưỡi tám con cái tuấn mã thương hiệu Xích Ký (赤驥), Đạo Ly (盜驪), Bạch Nghĩa (白義), Du Luân (逾輪), Sơn Tử (山子), Cừ Hoàng (渠黃), Hoa Lưu (驊騮) và Lục Nhĩ (綠耳), vì thế Tạo Phụ tấn công xe cộ, dựa Yểu dẫn đàng, ở khoảng chừng năm loại 13 (khi ông trị vì) cho tới năm loại 17, tổ chức Tây chinh về phía núi Côn Lôn. Đoàn hộ giá bán bắt đầu từ Tông Chu, băng qua sông Chương, trải qua những vùng núi Hà Tông, Dương Hu, núi Quần Ngọc, hành trình dài qua quýt 9 vạn dặm, trải qua quýt Tứ hoang toàng, vấp cho tới Lưu rơi phía Bắc, diện con kiến Tây Vương Mẫu. Sau tiếp cận Âm Sơn, cao nguyên trung bộ Mông Cổ, bể địa Tháp Lý Mộc, Thông Lĩnh"」.

Theo cơ hội mô tả nhập "Mục thiên tử truyện", hình tượng của Tây Vương Mẫu nhập thời hạn này tiếp tục không thể kì lạ nữa, tuy nhiên trở nên một phái đẹp thần đem sắc đẹp đặc biệt đẹp nhất, chất lượng tốt ca hát, khiến cho Chu Mục vương vãi mê mệt. Cả nhị người chúng ta yêu thương nhau, Mục vương vãi đem những của nả của tôi mang về thiết yến cạnh bên Dao Trì của Tây Vương Mẫu, cả nhị say sưa đàn hát.

Tây Vương Mẫu hát ca dao:「"Bạch vân bên trên thiên, tô cung tự động xuất, đạo lí du viễn, tô xuyên gian giảo chi, tương tử vô tử, thượng năng phục lai"[6], ý rằng Thiên tử cho tới nằm trong tớ công cộng phấn chấn đặc biệt quý, tuy nhiên liệu teo thể tái ngộ được chăng. Chu Mục vương vãi nghe đoạn cũng thiệt nhã hứng, nuốm lòng ko đậu tuy nhiên cũng xướng khởi ca dao:「"Dư quy tấp nập thổ, hòa trị chư hạ, vạn dân trung bình, cố ngô con kiến nhữ, bỉ cập tam niên, tương phục nhi dã"[7], ý rằng bạn dạng thân thích ông cần được về bên thống trị dân bọn chúng thiệt chất lượng tốt, khi thiên hạ thăng bình thì tiếp tục lại cho tới bắt gặp Tây Vương Mẫu. Đối với chuyện bắt gặp này Chu Mục vương vãi lưu giữ mãi luôn ghi nhớ, còn tương khắc lại bên trên đá của Yểm Sơn, trồng cây hòe cạnh bên.

Câu chuyện này kế tiếp được chép nhập Trúc thư kỉ niên và Sử ký Tư Mã Thiên (mục Triệu thế gia)[8].

Gặp Hán Vũ Đế[sửa | sửa mã nguồn]

Câu chuyện Tây Vương Mẫu bắt gặp Hán Vũ Đế cũng là một trong những trong mỗi truyền thuyết có tiếng nhất nói đến bà, đem ghi nhập Hán Vũ cố sự nằm trong Hán Vũ Đế nội truyện (漢武帝內傳) của Cát Hồng. Câu chuyện này xoay xung quanh về phép tắc trường thọ bất tử.

Chuyện kể rằng, Hán Vũ Đế tin tưởng tưởng Đạo giáo, nghe rằng mùng 7 mon 7 (là ngày Thất tịch), Tây Vương Mẫu tiếp tục xuống năng lượng điện nên hấp tấp vàng bày vẽ nghênh tiếp. Vào ngày cơ, chính canh nhị, Tây Vương Mẫu ngồi xe cộ mây màu sắc tía xuống năng lượng điện, bắt gặp Hán Vũ Đế. Khi Tây Vương Mẫu bắt gặp Hán Vũ Đế, bà đãi ông một trong những buổi tiệc linh đình, tặng mang lại ông 7 viên đục tiên (có sách rằng là 5 viên)[9]. Đào tiên của Tây Vương Mẫu được gọi Bàn đào (蟠桃), được gieo trồng ở vườn đục bên trên núi Côn Luân, đem công hiệu trường thọ bất lão. Truyền thuyết chỉ việc ăn một trái khoáy đục tiên là hoàn toàn có thể đầy đủ kéo dãn phụ vương ngàn năm tuổi tác lâu. Hán Vũ Đế ko thể tận dụng tối đa và học hỏi và giao lưu được những phép tắc thần thông của bà và ko thể đạt được đến việc bất tử như ý.

王母命侍女以玉盤盛仙桃七顆,大如鴨卵,形圓青色,王母以三顆與帝,帝食之甘味,收核欲種之,王母曰:「此桃三千年一生實,中夏地薄,種之不生」。

Xem thêm: goat là ai

.

Vương Mẫu mệnh Thị phái đẹp lấy mâm ngọc đem 7 trái khoáy đục tiên, to tướng như trứng vịt, màu xanh da trời lá. Vương Mẫu lấy 3 trái khoáy ăn lẫn Đế, Đế thấy vị thật tuyệt vời, mong muốn thu lại lấy phân tử trồng. Vương Mẫu nói:「"Đào này 3000 mới nhất sinh trái khoáy, khu đất ở Trung Hạ mỏng tanh, trồng cũng ko rời khỏi trái khoáy đâu"」.

— Tây Vương Mẫu nằm trong Hán Vũ Đế

Sách "Hán Vũ Đế nội truyện" cũng mô tả lại rất rõ ràng sắc của Tây Vương Mẫu:

王母上殿東向坐,着黃金褡襡,文采鮮明,光儀淑穆。帶靈飛大綬,腰佩分景之劍,頭上太華髻,戴太真晨嬰之冠,履玄璚鳳文之舄。視之可年三十許,修短得中,天姿掩藹,容顏絕世,真灵人也。

.

Vương Mẫu lên năng lượng điện, ngồi ở phía Đông. Mặc áo màu sắc hoàng kim, hình họa xinh xắn, dung mạo sáng sủa rỡ nhập trẻo. Đeo một dải linh phi đại thụ, eo đem mò mẫm Phân Cảnh, bên trên đầu búi tóc hình hoa rộng lớn, group nón Thái Chân Thần Anh, đem giầy Huyền Quỳnh Phụng Văn. Nhìn tuổi tác chỉ cỡ rộng lớn phụ vương mươi, tu đoản đắc trung, thiên tư yểm ái, sắc tuyệt thế, thiệt là một trong những người không giống thông thường.

— Hán Vũ Đế nội truyện - 漢武帝內傳

Đạo giáo truyền thuyết[sửa | sửa mã nguồn]

Truyền thuyết về bà uy tín và thông dụng nhất, là trong những thần hệ Đạo giáo. Tây Vương Mẫu là phái đẹp thần thống trị Tây Côn Lôn, cùng theo với ông chồng là Hạo Thiên Thiên Đế thống trị Thiên đình. Bà và Ngọc Hoàng Đại Đế ko hề đem mối quan hệ ruột rà gì.

Đức Nguyên Thủy Thiên Tôn hay còn gọi là “Ngọc Thanh Nguyên Thủy Thiên Tôn”, là vị vô thượng nhập Tam Thanh, cũng chính là vị Tôn Thần hạng nhất của Thần Tiên Đạo Giáo. Theo “Lịch đại thần tiên thông giám” tôn xưng Ngài là “Vị Tổ mái ấm trì cõi trời”. Địa vị của Ngài tuy rằng cao, tuy nhiên lại xuất hiện nay muộn rộng lớn Thái Thượng Lão Quân.

Hồi đầu của Đạo giáo ko thấy nói đến việc Nguyên Thủy, nhập “Thái Bình Kinh”, Tưởng Nhĩ Chú” cũng đều ko thấy ghi thương hiệu Ngài, bao gồm nhập truyền thuyết thần thoại xưa Trung Quốc cũng ko thấy nói đến việc hành trạng Ngài. Danh xưng Nguyên Thủy xuất hiện nay nhanh nhất nhập “Chẩm trung thư” ghi là “Trước khi hổn độn ko phân rõ ràng (thái cực), tiếp tục đem “tinh hoa của trời đất” hiệu là “Nguyên Thủy Thiên Vương”sẵn bên phía trong, sau phân hóa trở nên nhị phần (lưỡng nghi), Nguyên Thủy Thiên Vương ở phía bên trên cõi trời, ngẫng lên hít thiên khí, cúi xuống húp địa tuyền (suối khu đất ) trải qua quýt vô số kiếp , cùng theo với Thái Nguyên Ngọc Nữ thông khí kết tinh ma tuy nhiên sinh rời khỏi Thiên Hoàng Tây Vương Mẫu. Thiên hoàng sinh rời khỏi Địa Hoàng, Địa Hoàng sinh rời khỏi Nhân Hoàng, kế tiếp sinh rời khỏi con cái con cháu là Bào Hi, Thần Nông. Cho nên bảo rằng : “Phía bên trên Đại La đem bảy ngọn núi báu gọi là Huyền Đô Ngọc Kinh, đem phụ vương cung. Thượng cung là điểm ở của Bàn giấy Cổ Chân Nhân, Nguyên Thủy Thiên Vương và Thái Thái Thánh Mẫu”. Như vậy, kể từ trên đây mới nhất đem tên tuổi Nguyên Thủy Thiên Vương.

Sớm bên trên thời đầu Hán, truyền thuyết của Đạo giáo lưu truyền Tây Vương Mẫu đem tương quan cho tới thuật trường thọ bất lão, đó cũng là hình tượng được gắng ngay lập tức về bà nhất nhập thật nhiều dị bạn dạng truyền thuyết, nhất là truyền thuyết của Đạo giáo. Trong sách "Hoài Nam tử" của Lưu An, đem ghi lại mẩu truyện thân thích Hằng Nga và Hậu Nghệ, tiếp tục nói đến tầm quan trọng của loại dung dịch trường thọ và Tây Vương Mẫu là kẻ cầm được kín của loại dung dịch ấy[10]. Đây là nền móng mang lại Đạo giáo thời Hán về sau, người Đạo giáo chính thức tôn vinh Tây Vương Mẫu, vị thế của bà được tôn trọng hơn nhiều. Thời Đông Tấn, những truyền thuyết của Đạo giáo nhận định rằng Tây Vương Mẫu là đàn bà của Đệ nhất thần nhập Đạo giáo - Nguyên Thủy Thiên Tôn.

Tranh vẽ "Tây Vương Mẫu" bên trên VN, khoảng chừng năm 1800.

Học fake Cát Hồng thời Tấn, ghi chép Chẩm trung thư (枕中書) đem đoạn:「"Khi nhị đặc biệt ko phân tích, thiên-địa-nhật-nguyệt chưa xuất hiện đầy đủ, tiếp tục xuất hiện nay Bàn giấy Cổ chân nhân, tự động hiệu Nguyên Thủy Thiên vương vãi. Sau cơ, ông nằm trong Thái Nguyên Thánh hình mẫu thông khí kết tinh ma, sinh Đông Vương Công nằm trong Tây Vương Mẫu. Sau lại sinh Địa Hoàng, Địa Hoàng lại sinh Nhân Hoàng"[11]. Sách Tập thuyết thuyên chân (集說詮真) dẫn "Tiên truyện thập di" (仙傳拾遺) lại nói:「"Tây Vương Mẫu ở thân thích Côn Luân, đem trở nên ngàn dặm, 12 tòa ngọc lâu. Mé trái khoáy đem Ngọc phái đẹp hầu, phía bên phải đem Vũ đồng hạ. Các phái đẹp tiên nhập Tam giới thập phương đều là bên dưới trướng của bà"[12].

Bởi vậy kể từ ấy, Đạo giáo tu sĩ xưng Phù Tang Đại Đế Đông Vương Công thực hiện Nguyên Dương Phụ (元暘父), còn Thái Chân Tây Vương Mẫu là Cửu Quang Huyền Nữ (九光玄女). Đông Vương Công hóa vạn vật, Tây Vương Mẫu hóa vạn linh, Tây Vương Mẫu cũng khá được tôn xưng Vạn Linh Chúa Mẫu (萬靈主母). Bà ở núi Côn Luân, là mái ấm quản ngại của những phái đẹp tiên nhập tiên giới, là lãnh tụ vô thượng của những phái đẹp tiên nhập truyền thuyết. Từ trên đây vị thế của Tây Vương Mẫu một bước lên trời, hình tượng răng hổ bản thân báo quỷ quái dị của thời Sơn Hải kinh đại thay đổi, vì vậy Đạo giáo văn nhân lại phẫu thuật hình tượng, rằng người đem hình dạng cơ ko cần Tây Vương Mẫu, tuy nhiên là 「"Vị thần Bạch Hổ phía Tây, sứ fake của Tây Vương Mẫu"; 西方白虎之神,西王母的使者」. Sách Tiên dao hư hỏng kinh (逍遙虛經) một lần tiếp nữa khẳng định:「"Người đem búi tóc thiết lập đầu chim đái thắng, răng hổ gầm ừ ấy là sứ fake của Tây Vương Mẫu, tuy nhiên ko cần vẹn toàn hình của bà"[13].

Thời mái ấm Đường, hình tượng Tây Vương Mẫu nói theo một cách khác là tiếp tục đặc biệt tuyệt vời. Sách "Dung Thành tập luyện tiên lục" của Đỗ Quang Đình ghi lại:「"Kim Mẫu Nguyên quân, cũng chính là Cửu Linh Thái Diệu Quy Sơn Kim hình mẫu. Một hiệu nữa là Thái Linh Cửu Quang Quy Sơn Kim hình mẫu, lại hiệu Tây Vương Mẫu. Bà là tinh hoa của phương Tây, là đặc biệt tôn của Động Âm"[14]. Bà nằm trong Đông Vương Công sẽ là thực hóa của thiên địa, âm khí và dương khí của trời khu đất, hiệp trợ thiên địa, nghiền tương chăm sóc dục. Khi những tu tiên đắc đạo, theo đòi ý niệm Đạo giáo, phái nam thì bái tế Đông Vương Công, phái đẹp thì bái tế Tây Vương Mẫu, tiếp sau đó mới nhất nằm trong bái tế Tam Thanh[15].

Sau khi Tây Vương Mẫu trở nên mái ấm của bọn chúng phái đẹp tiên, Cửu Thiên Huyền Nữ tiếp sau đó cũng khá được trả trở nên một phái đẹp tiên của Tây Vương Mẫu được sai khiến cho. Đạo sĩ Trương Quân Phòng (張君房) thời Bắc Tống tiếp tục biên soạn "Vân Cấp Thất Thiêm" (雲笈七簽), ghi lại rằng:「"Cửu Thiên Huyền Nữ, là thầy của Hoàng Đế, là đồ đệ của Thánh Mẫu Nguyên quân"; 九天玄女者,黃帝之師聖母元君弟子也。」. Theo ý niệm thời điểm hiện nay, Tây Vương Mẫu là "Thánh Mẫu Nguyên quân", người chỉ dạy dỗ Hoàng Đế, vì như thế chung Hoàng Đế tuy nhiên bà bèn phái Cửu Thiên Huyền Nữ truyền đạt ý của tôi trong các công việc vượt mặt Xi Vưu. Trong những sách Sơn đàng tứ khảo (山堂肆考), Thông khảo toàn thư (集書詮真) bảo rằng Thiết Quải Lý của Bát tiên được Tây Vương Mẫu đem tiên thuật truyền thụ, nên ông mới nhất đắc đạo trở nên tiên.

Ngoài truyền thuyết[sửa | sửa mã nguồn]

Theo giáo lý đạo Cao Đài thì Tây Vương Mẫu vì thế nhị khí âm khí và dương khí hóa thân thích tuy nhiên trở nên, quyền phép tắc vô bờ vô giới, hữu hữu vô vô, cầm hoàn hảo thiên điều nhập tay tuy nhiên tác trở nên Càn khôn ngoan toàn cầu, hay còn gọi là Kim Bàn giấy Phật Mẫu.

Nữ hậu của trời[sửa | sửa mã nguồn]

Tạo hình Vương Mẫu nương nương - phối ngẫu của Ngọc Hoàng.

Tuy nhiên, trong tương đối nhiều phiên bạn dạng dân gian giảo, Tây Vương Mẫu là kết giao của Ngọc Hoàng Đại Đế, nên xưng gọi "Vương Mẫu nương nương", trở nên một đệ nhất phu nhân quyền quý vô bỉ vùng thiên tào. Mối mối quan hệ này được mô tả rất rõ ràng nhập Tây du ký của Ngô Thừa Ân, nằm trong hí khúc Thiên tiên ký (天仙配). Lại đem thuyết, Ngọc Hoàng là con cái loại 10 (9 người anh trước bị Hậu Nghệ phun chết) của bà và Thiên Đế, sau thời điểm Thiên Đế bị Ma tộc hoảng hồn, Ngọc Hoàng Đại Đế lên thay cho.

Trong Thần tiên truyện (神仙傳) nằm trong Dung Thành tập luyện tiên lục (墉城集仙錄), bà nằm trong Hạo Thiên Thiên Đế đem 24 đàn bà, nhập cơ đem năm người là đem tính danh, bao gồm:

  • Hoa Lâm (华林), đàn bà loại 4, hiệu Nam Cực vương vãi phu nhân (南极王夫人)[16].
  • Mị Lan (媚兰), đàn bà loại 13, hiệu Hữu Anh vương vãi phu nhân (右英王夫人).
  • Thanh Nga (清娥), đàn bà loại trăng tròn, hiệu Tử Vi vương vãi phu nhân (紫微王夫人).
  • Dao Cơ (瑶姬), đàn bà loại 23, hiệu Vân Hoa phu nhân (云华夫人).
  • Uyển La (婉罗), đàn bà loại 24, hiệu Thái Chân vương vãi phu nhân (太真王夫人).

Thời mái ấm Thanh, phái mạnh phái đẹp ko được tự tại yêu quý, những truyền thuyết đương thời như Ngưu Lang Chức Nữ nằm trong Đổng Vĩnh và Thất tiên phái đẹp đều hình tượng hóa Tây Vương Mẫu là một trong những phái đẹp thần nghiêm ngặt, vào vai trò chủ yếu trong các công việc phân tách uyên rẽ thúy. Theo một số trong những phiên bạn dạng truyện cổ của Ngưu Lang Chức Nữ, Tây Vương Mẫu thuở đầu đặc biệt ưng thuận việc kết song của nhị người, tuy nhiên về sau vì thế Chức Nữ quá đắm chìm nhập yêu quý, trễ nãi kỳ hạn mạng vải vóc mới phát bệnh trừng trị. Ngọc Hoàng Đại Đế mong muốn phân tách rời vĩnh viễn nhị người, tuy nhiên Tây Vương Mẫu lấy ngày 7 mon 7 âm lịch mỗi năm mang lại nhị người tái ngộ nhau bên trên cầu Hỉ Thước, khai sinh rời khỏi truyền thuyết Thất tịch.

Trong Tây du kí đem rằng, Tây Vương Mẫu có một vườn bàn đục, hoặc sai 7 tiên phái đẹp đem đục kể từ vườn đục cho tới Dao Trì nhằm phanh hội Bàn giấy Đào, sau bị Tôn Ngộ Không ăn trộm ngay sát không còn. Tại hồi loại 7, Tôn Ngộ Không bị Phật tổ Như Lai thu phục, Tây Vương Mẫu dẫn bọn chúng tiên phái đẹp cho tới cảm tạ Phật tổ, rồi lại về bên thiên tào ca múa hạnh phúc.

Tín ngưỡng[sửa | sửa mã nguồn]

Thời kỳ sau, Tây Vương Mẫu tiếp tục bay ngoài hình tượng gian ác kỳ dị, trở nên một phái đẹp tiên xinh đẹp nhất.

Ở dân gian giảo truyền thuyết, vì thế tên thường gọi "Vương mẫu", tuy nhiên một số trong những nhận định rằng Tây Vương Mẫu là u của Thiên Đế. Vị giai của bà nằm trong Đông Vương Công cân đối, đem rằng Đông Vương Công là Thiên phụ (天父), nằm trong Tây Vương Mẫu là Thiên mẫu (天母). Hình tượng của Tây Vương Mẫu một bước lên trời, từ là một phái đẹp thần gian ác, đuôi báo răng hổ kỳ dị, trở nên một phái đẹp thần tràn quyền uy được dân bọn chúng tin tưởng, tôn thờ, biến đổi trở nên hình tượng muôn hình từng tất cả điểm. Tây Vương Mẫu trở nên vị phái đẹp thần gắng ngay lập tức với truyền thuyết trường thọ cổ truyền, mái ấm quản ngại phương Tây, sinh sống bên trên núi Côn Lôn và là mái ấm của vườn đục tiên. Tượng trưng của bà là Bàn giấy đục nằm trong Tam túc điểu (三足鸟).

Dân gian giảo còn nhận định rằng, Tây Vương Mẫu đem ngày 3 mon 3 là ngày sinh, và nhận định rằng này là ngày bà phanh Hội Bàn giấy Đào, nên cúng tế bà. Đạo Cao Đài lấy ngày rằm của mon 8 là ngày Hội Yến Diêu Trì, tức là ngày hội của Tây Vương Mẫu với con cháu của bà, chứ không tồn tại ngày đản sinh. Bà là bọn chúng tiên mái ấm hình mẫu, chuyên nghiệp phanh hội yến tiếp đãi bọn chúng tiên, còn quản ngại chuyện sinh con cái và hôn nhân gia đình, thỉnh thoảng bị lầm lẫn với Bích Hà Nguyên quân (碧霞元君) của vùng Hoa Bắc.

Lúc thuở đầu, Tây Vương Mẫu từng mang 1 đoạn cụt ngủi chuyên nghiệp quản ngại hình trị tư binh và thiên tai[17]. Trong Hán Vũ Đế nội truyện, Tây Vương Mẫu được tế bào mô tả treo một thanh mò mẫm gọi là Phân Cảnh, đó là vật chứng đã cho thấy hình hình ảnh của Tây Vương Mẫu nhập thời hạn này vẫn còn đó là một trong những phái đẹp thần đem hơi hám binh sỹ, uy phong lẫy lừng, cho dù chính thức tiếp tục đem Xu thế mềm mịn và mượt mà hóa bà. Về sau sang trọng thời mái ấm Đường, hình hình ảnh này của Tây Vương Mẫu bị trả mang lại Cửu Thiên Huyền Nữ, một đồ đệ của bà, minh triệu chứng là sự Huyền Nữ thay cho bà đem binh pháp mang lại Hoàng Đế, trợ chung vượt mặt Xi Vưu.

Phân tích theo đòi quy trình tín ngưỡng dân gian giảo, hình tượng Tây Vương Mẫu thực ra có lẽ rằng cải cách và phát triển kể từ hình hình ảnh những Nữ tư tế tiến hành những túng bấn thuật cổ truyền, gọi là Vu thuật (巫術) theo đòi Hán ngữ hoặc Thuật phù thủy theo đòi lối rằng phương Tây. Xã hội vẹn toàn thủy là thời kỳ những thị tộc hình mẫu hệ cải cách và phát triển nhất, Nữ tư tế đều là những phụ phái đẹp danh cao vọng trọng nhập cỗ lạc đảm nhận. Với tín ngưỡng còn cực mạnh nhập xã hội thị tộc, một Nữ tư tế đặc biệt phổ biến rằng, là kẻ vô thượng và đem vị thế ra quyết định nhất nhập toàn thể thị tộc, vì như thế theo đòi ý niệm khi đó bà là sứ fake của thần linh. Nữ tư tế phụ trách cứ mái ấm trì hiến tế, tuy nhiên sinh hoạt hiến tế thì cần thịt vật tế (gồm động vật hoang dã và từ đầu đến chân sống), sinh hoạt trọng yếu hèn nhất của những sự kiện, vì thế này đều vì thế Nữ tư tế đích thân thích thực hiện. Đây có lẽ rằng là một trong những trong mỗi vẹn toàn nhân chủ yếu khiến cho Tây Vương Mẫu nhập một thời hạn được nhìn nhận như 1 tử thần vậy.

Một biên chép thời Tây Hán đã cho thấy việc thờ cúng Tây Vương Mẫu nhập thời hạn này cực mạnh. Đó là năm Kiến Bình loại 4 (3 TCN) thời Hán Ai Đế, đại hạn, dân bọn chúng lầm kêu ca, thật nhiều dân bọn chúng kể từ Quan Đông ly mùi hương chạy nàn, nhập quy trình ấy nhiều người lấy những cây lúa gié thực hiện trở nên Tây Vương Mẫu trù (西王母筹), lửa hương lên Tây Vương Mẫu, cầu van nài sự phù trợ của phái đẹp thần. Trải từng rộng lớn 26 quận, cho tới Đế đô nằm trong Kinh sư, điểm nào là cũng có thể có ca vũ cầu tế Tây Vương Mẫu[18].

Tranh vẽ Tây Vương Mẫu thời mái ấm Thanh.

Sự khiếu nại này hoàn toàn có thể coi là một trong những bước tiến thủ rộng lớn nhập sự thờ cúng Tây Vương Mẫu, vì như thế thời điểm hiện nay dân gian giảo tai ương mọi chỗ, tín ngưỡng thần linh cũng chỉ là một trong những phương án yên ủi tuy nhiên thôi. Tây Vương Mẫu được thờ cúng thoáng rộng, sau này được thừa nhận như 1 tín ngưỡng rộng lớn đời Hán vì thế ý niệm dân gian giảo, thay đổi hình tượng Tây Vương Mẫu được những tu sĩ Đạo giáo lưu ý. Tây Vương Mẫu mái ấm trì trường thọ thuật, đặc biệt hợp ý phương châm theo đòi xua đuổi sự sinh sống lâu hơn của Đạo giáo, bởi vậy tớ hoàn toàn có thể thấy biểu hiện tu sĩ Đạo giáo biên soạn lại "lai lịch" mang lại Tây Vương Mẫu, thay đổi một phái đẹp thần tàn tệ ở phía tây trở nên một Mẫu tiên, nằm trong Đông Vương Công share sự tác động nhập tôn giáo. Quá trình tiếp sau đó càng ngày càng chuyển đổi, Đông Vương Công dần dần bị hệt nhau trở nên Ngọc Hoàng Đại Đế, bởi vậy Tây Vương Mẫu cần trở nên "vợ" của Ngọc Hoàng, đó là hình hình ảnh hoàn hảo "Vương hình mẫu nương nương" về sau của bà. Sách Tiêu thị dịch lâm (焦氏易林) tổng kết những điều cầu van nài tuy nhiên dân bọn chúng hoặc cầu Tây Vương Mẫu:

Xem thêm: nguyễn quốc vũ chồng di băng la ai

  1. Tứ tử (赐子): cầu thần ban con cái trai;
  2. Gia tộc hưng vượng (家族兴旺): cầu mang lại mái ấm gia đình nhiều có;
  3. Viễn du bình an (远游平安): cầu phù trợ bình an nhập chuyến hành trình xa;
  4. Trường thọ (长寿): cầu mang lại sinh sống lâu;
  5. Phúc lộc (福禄): cầu phúc và lộc;
  6. Xu cát ghen tị hung (趋吉避凶): cầu mang lại suôn sẻ cho tới, rời điềm xấu;
  7. Hôn giá bán mỹ mãn (婚嫁美满): cầu mang lại hôn nhân gia đình hạnh phúc;

Vì những "ban phát" này của Tây Vương Mẫu, kể từ đời Hán đến giờ việc thờ cúng bà đặc biệt tấp nập, khá nhiều người dưng của nả trong các công việc tôn thờ Tây Vương Mẫu.

Tuy vị thế nhập Đạo giáo của Tây Vương Mẫu tiếp tục tấp tểnh, tuy nhiên sự tác động nhập dân gian giảo theo đòi dần dần năm mon cũng vơi chuồn. Trong mặt hàng ngũ những phái đẹp thần Trung Hoa, phía Nam nổi lên Nữ thần đại dương Thiên Hậu Thánh hình mẫu (còn gọi Ma Tô), phía Đông Bắc lại sở hữu Bích Hà Nguyên quân, những tín ngưỡng khu vực của nhị vị phái đẹp thần này càng ngày càng vượt lên trước xa cách đối với Tây Vương Mẫu, quan trọng nhất là Thiên Hậu Thánh hình mẫu - phái đẹp thần đại dương đem tác động rộng lớn nhập tín ngưỡng người Hoa di trú.

Bên cạnh cơ, Tây Vương Mẫu thường hay bị đồng hóa nhập dân gian giảo với hình tượng Vô Sinh Lão Mẫu (无生老母), nên những truyền thuyết về bà cũng càng ngày càng đa dạng, từ từ hình tượng "Vô Sinh Lão Mẫu" vẹn toàn thủy bị nuốt trộng, hình tượng Tây Vương Mẫu trọn vẹn lúc lắc trọng tâm trong những truyền thuyết. Do vụ việc này, Tây Vương Mẫu còn được tôn xưng là Dục Hóa Thánh Mẫu (育化圣母), Duy Hoàng Thượng đế (维皇上帝), gọi tắt là Mẫu Nương (母娘).

Xem thêm[sửa | sửa mã nguồn]

  • Ngọc Hoàng
  • Thiên đình
  • Đạo giáo

Chú thích[sửa | sửa mã nguồn]

  1. ^ Mair (2006).
  2. ^ 《山海经·西山经》:“赢母之山又西三百五十里,曰玉山,是西王母所居也。西王母其状如人,豹尾虎齿而善啸,蓬发戴胜,是司天之厉及五残。
  3. ^ Nguyên văn: 郭璞注:主知灾厉五刑残杀之气也。
  4. ^ 《山海经·海内北经》:“西王母梯几而戴胜。有三青鸟为取食。
  5. ^ 《山海经·大漠西经》:“西海之南,流沙之滨,赤水之后,黑水之前,有大山,名曰昆仑之丘。有神人面虎身,有文有尾,皆白,处之。其下有弱水之渊环之,其外有炎火之山,投物辄燃。有人戴胜,虎齿,有豹尾,穴处,名曰西王母。
  6. ^ Nguyên văn:
  7. ^ Nguyên văn: 予归东土,和治诸夏。万民平均,吾顾见汝。比及三年,将复而野。
  8. ^ 《史記 卷043》: 造父取驥之乘匹,與桃林盜驪、驊騮、綠耳,獻之繆王。繆王使造父御,西巡狩,見西王母,樂之忘歸。
  9. ^ 海琴. 西王母與漢武帝. 中國民族報. 2005-02-18 [2012-04-17]. (原始內容存檔於2015年5月20日).
  10. ^ 刘安《淮南子·览冥训》中称:“羿请不死之药于西王母,姮娥窃之以奔月。”
  11. ^ Nguyên văn: 在二儀未分,天地日月未具之時,已有盤古真人,自號元始天王,游乎其中。後與太元聖母通氣結精,生東王公與西王母。後又生地皇,地皇生人皇。
  12. ^ Nguyên văn:西王母居崑崙之間,有城千里,玉樓十二。左侍玉女,右侍羽童。三界十方女子登仙者,都是她的屬下。
  13. ^ Nguyên văn:蓬發戴勝,虎齒善嘯者,此乃王母之使,金方白虎之神,非王母之真形也。
  14. ^ Nguyên văn:金母元君者,九靈太妙龜山金母也。一號太靈九光龜山金母,一號曰西王母。乃西華之至妙,洞陰之極尊。
  15. ^ 《中华道藏》、四十五册、一百九十六页: 体柔顺之本,为极阴之元,位配西方,母养群品,天上、天下、三界、十方女子之登仙道者,咸所隶焉。
  16. ^ 宋.張君房《雲笈七籤.卷九七.南極王夫人授楊羲詩.序》:「南極王夫人,王母第四女也。名林,字容真,一號南極紫元夫人,或號南極元君。」元君,中華民國教育部
  17. ^ 《辽宁师范大学学报(社会科学版) 第30卷第1期 - 中国战争女神流源论》(辽宁师大学报编辑部, 2007)第86-87页。
  18. ^ 《汉书·哀帝纪》: 四年春,大旱。关东民传行西王母筹,经历郡国,西入关至京师。民又会聚祠西王母,或夜持火上屋,击鼓号呼相惊恐

Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]

Wikimedia Commons nhận thêm hình hình ảnh và phương tiện đi lại truyền đạt về Tây Vương Mẫu.
  • 《中国神怪大辞典》(栾保群/著、人民出版社)p. 573 ISBN 978-7-01-008383-4
  • 《华夏诸神》(马书田/著、北京燕山出版社)pp. 49–57 ISBN 7-5402-1177-6
  • 《中国民间神谱》(乌丙安/主编、辽宁人民出版社)p. 258 ISBN 978-7-205-06202-6
  • 《全像八仙》(马书田/著、江西美术出版社) ISBN 978-7-80749-039-5
  • 《中國文學史 [上册]》(臺靜農/著、國立臺灣大學出版中心) ISBN 9570196114
  • Bernard, Elizabeth and Moon, Beverly. (2000). "Goddesses Who Rule", Oxford University Press, Thành Phố New York, Thành Phố New York.
  • Cahill, Suzanne E. (1993). "Transcendence & Divine Passion: The Queen Mother of the West in Medieval China", Stanford University Press. 1993.
  • Cahill, Suzanne. (1986). "Performers and Female Taoist Adepts: Hsi Wang Mu as the Patron Deity of Women in Medieval Trung Quốc." Journal of the American Oriental Society 106, 155-168.
  • Dien, Dora Shu-Fang. (2003). "Empress Wu Zetian in Fiction and in History: Female Defiance in Confucian China". Nova Science Publishers Inc, Hauppauge, Thành Phố New York.
  • Mair, Victor H. (2006). "Contact and Exchange in the Ancient World". University of Hawai'i Press, Honolulu, Hawaii.
  • Chuan Tang-shih, Fu Hsing. Taipei. 1967 (abbrev. CTS)
  • Quan Tangshi (Complete Tang Poetry Anthology). 1967. Taibei: Fuxing.
  • Tu Kuang-ting, (850-933). Chin-mu Yuan-chun (The Primordial Ruler, Metal Mother), from Yung-cheng Chi-hsien Lu, c.early 10th century. (abbrev. CMYC)
  • "Inquiry Report on the Chinese Goddesses Hsi Wang Mu and Ma-tsu" Lưu trữ 2008-08-23 bên trên Wayback Machine. Zinck, Laura. St. Thomas University. (retrieved on 10/24/08)
  • "Women in the Taoist Tradition: A Historical Survey". Kirkland, Russell. University of Georgia. retrieved on 10/24/08.
  • Taoism and the Arts of China: Sacred Mountains and Cults of the Immortals. Art Institute of Chicago 2000. (retrieved on 10/27/08)
  • Wang, Robin. Images of Women in Chinese Thought and Culture: Writings from the Pre-Qin Period through the Song Dynasty. Hackett Publishing Company. 2003
  • Cahill, Suzanne E. Transcendence & Divine Passion: The Queen Mother of the West in Medieval China. Stanford University Press. 1993.
  • 300 Tang poems. AFPC. https://web.archive.org/web/20070927005506/http://afpc.asso.fr/wengu/wg/wengu.php?l=Tangshi
  • Zeisler, Bettina (2010). “East of the Moon and West of the Sun? Approaches to tướng a Land with Many Names, North of Northern India and South of Khotan” in The Earth Ox Papers. Special Issue. The Tibet Journal, Autumn 2009 vol XXXIV n 3-Summer 2010 vol. SSSV n. 2. Edited by Roberto Vitali. Library of Tibetan Works and Archives, Dharamsala, H.P., India. pp. 371–463.
  • Dashu, Max. Xi Wangmu, the shamanic great goddess of China.