Sương Nguyệt Anh

Bách khoa toàn thư há Wikipedia

Sương Nguyệt Anh Bạn đang xem: sương nguyệt anh là con ai
Sinh	Nguyễn Ngọc Khuê 1 mon 2, 1864 làng An Bình Đông, Ba Tri, Ga Tre
Mất	20 mon 1, 1921 (56 tuổi) làng Mỹ Chánh Hòa, Ba Tri, Ga Tre
Nghề nghiệp	Nhà báo, căn nhà thơ
Nổi tiếng vì	Chủ cây viết tờ báo Nữ giới chung
Phối ngẫu	Nguyễn Công Tính
Con cái	1 gái: Nguyễn Thị Vinh
Người thân	Nguyễn Đình Chiểu (cha) Lê Thị Điền (mẹ)

Nguyễn Ngọc Khuê (1 mon hai năm 1864^[a] - đôi mươi mon một năm 1921^[b]), thông thường được nghe biết với cây viết danh Sương Nguyệt Anh (chữ Hán: 孀月英), là 1 trong thi sĩ và là công ty cây viết nữ giới thứ nhất của nước ta. Tờ báo Nữ giới chung (女界鐘) vì thế bà phụ trách cứ là tờ báo thứ nhất của phụ nữ giới được xuất bạn dạng bên trên Thành Phố Sài Gòn.^[2]

Tên[sửa | sửa mã nguồn]

Sương Nguyệt Anh thương hiệu thiệt là Nguyễn Thị Ngọc Khuê (theo "Nguyễn chi thế phổ"),^[3] song thương hiệu ghi bên trên bia mộ lại là Nguyễn Ngọc Khuê, tự động là Nguyệt Anh.

Bút hiệu Sương Nguyệt Anh của bà Có nghĩa là "Góa phụ Nguyệt Anh".^[4] Ngoài cây viết hiệu Sương Nguyệt Anh, bà còn ký nhiều cây viết hiệu không giống như: Xuân Khuê, Nguyệt Nga, Nguyệt Anh.

Tiểu sử[sửa | sửa mã nguồn]

Sương Nguyệt Anh sinh bên trên thôn An Bình Đông (nay là xã An Đức), thị trấn Ba Tri, tỉnh Ga Tre.^[5] Bà là phụ nữ loại tư (cho nên vô gia tộc thông thường gọi bà là Năm Hạnh)^[c] trong phòng thơ Nguyễn Đình Chiểu, u là bà Lê Thị Điền, người thôn Thanh Ba, thị trấn Cần Giuộc.

Thuở nhỏ, bà nằm trong người chị thương hiệu là Nguyễn Thị Xuyến, được phụ vương (Đồ Chiểu) truyền dạy dỗ nên chất lượng tốt cả chữ Hán láo nháo chữ Nôm. Khi cả nhị lớn khôn, có tiếng tài sắc, được người xung quanh ca tụng gọi là Nhị Kiều.

Năm 1888, Sương Nguyệt Anh được 24 tuổi hạc thì phụ vương mất mặt. Tri phủ Ba Tường cho tới căn vặn bà thực hiện bà xã ko được, nên đem lòng oán thù hận, mò mẫm cơ hội hãm sợ hãi. Để rời tai hoạ, bà nằm trong mái ấm gia đình người anh (Nguyễn Đình Chúc) gửi quý phái Cái Nứa (Mỹ Tho) rồi dời về Rạch Miễu ở nhờ căn nhà ông nghè Trương Văn Mân. Tại trên đây, bà kết hôn với 1 phó tổng thường trực, góa bà xã thương hiệu Nguyễn Công Tính,^[d] sinh được một nhỏ xíu gái thương hiệu là Nguyễn Thị Vinh. Năm phụ nữ được 2 tuổi hạc thì ông xã mất mặt. Từ cơ bà chực tiết nuôi con cái, thờ ông xã và há ngôi trường dạy dỗ chữ Nho mang đến học tập trò vô vùng nhằm sinh sinh sống. Và cũng kể từ cơ, bà thêm thắt trước cây viết hiệu Nguyệt Anh một chữ "Sương" (孀), trở nên "Sương Nguyệt Anh", Có nghĩa là "Góa phụ Nguyệt Anh".

Những năm 1906-1908, tận hưởng ứng trào lưu Đông Du của Phan Bội Châu, bà cung cấp 1 phần điền sản và chuyển động quyên gom sẽ giúp đỡ học viên xuất dương quý phái Nhật du học tập.

Năm 1917, Sương Nguyệt Anh được một group chí sĩ ái quốc chào thực hiện công ty cây viết tờ Nữ giới chung (nghĩa là "tiếng chuông của nữ giới giới"). Tờ báo rời khỏi số thứ nhất ngày một mon hai năm 1918, với công ty trương nâng lên dân trí, khuyến nghị công nông thương và nhất là tôn vinh tầm quan trọng phụ nữ giới vô xã hội.^[e] Tờ báo sản xuất kế hoạch mặt hàng tuần với những thường xuyên mục: xã thuyết, văn nghệ, gia chánh, học tập nghề ngỗng, với mọi trang điều hoặc ý rất đẹp và u con cái thì thầm. cũng có thể thưa, "Nữ giới chung" là tờ báo thứ nhất ở nước ta thời cơ chú ý cho tới việc dạy dỗ nữ giới công, tiết hạnh phụ nữ giới và phê phán những lề luật nghiêm ngặt so với phái nữ.^[6]

Nhưng mặc dù ngòi cây viết của Sương Nguyệt Anh đem khôn khéo cho tới đâu, tầm tác động của tờ báo này khiến cho mật thám Pháp quan ngại. Tháng 7 năm 1918, tờ Nữ giới chung bị đình bạn dạng.^[7] Cũng tức thì thời điểm hiện nay, người phụ nữ tốt nhất của bà (Nguyễn Thị Vinh)^[f] một vừa hai phải sinh đẻ xong xuôi, té bệnh dịch chết thật.

Sau cơ đôi mắt bà bị bệnh dịch, thông thường xuyên đau đớn và mức độ khoẻ cũng dần dần kiệt quệ. Nghe điều y sĩ, Sương Nguyệt Anh dẫn con cháu nước ngoài quay trở lại Mỹ Chánh Hoà (Ba Tri), nương náu điểm căn nhà người em út ít thương hiệu là Nguyễn Đình Chiêm nhằm chữa chạy, tuy nhiên có một thời hạn cụt sau, hai con mắt bà bị quáng gà loà hẳn.

Xem thêm: okiya subaru là ai

Từ cơ, sớm chiều bà lại nối tiếp lò dò bốc dung dịch, dạy dỗ học tập và sáng sủa tác thơ văn. Sáng sớm ngày 12 mon Chạp năm Tân Dậu (tức 9 mon một năm 1922), Sương Nguyệt Anh loại trừ khá thở sau cùng, khi 58 tuổi hạc.^[g]

Lúc đầu, mộ Sương Nguyệt Anh ở Mỹ Nhơn, về sau (năm 1959) được đồng bào cất mả dời về ở cạnh mộ phần của tuy vậy thân thích bà, tức nằm trong quần thể đền rồng thờ và mộ Nguyễn Đình Chiểu bên trên xã An Đức, thị trấn Ba Tri, tỉnh Ga Tre thời buổi này.

Tác phẩm[sửa | sửa mã nguồn]

Sương Nguyệt Anh sáng sủa tác nhiều, tuy nhiên ko gom trở nên tập dượt. Nay chỉ với tản mác một trong những bài xích thơ, như: Đoan Ngọ nhật điếu Khuất Nguyên, Tức sự, Chinh Phụ thi, Thưởng bạch Mai, Vịnh ni cô, Vua Thành Thái vô Nam, Cảm tác khi quân Việt lên đường Âu chiến... và vài ba bài xích vè, như: Vè đái yêu, Vè Thầy Hỷ, Vè tấn công đề...

Thơ[sửa | sửa mã nguồn]

Ngoài bạn dạng dịch cỗ Yên Sơn nước ngoài sử của Trung Quốc rời khỏi thơ lục chén bát, một trong những không nhiều bài xích thơ chữ Hán, thể vè lục bát; thơ của Sương Nguyệt Anh phần rộng lớn là thơ Nôm, theo đuổi thể Đường luật.

Để thể hiện cuộc nợ duyên dang dở của tớ, bà viết:

Năm canh thức nhấp... năm canh những

Nửa gối sánh le, nửa gối chờ

Vườn én rủ ren bên trên lối cũ,

Canh gà xao xác giục tình xưa...

Nhưng phần nhiều, thơ của bà là nhằm đối đáp lại những người dân đang được trêu trêu, đang được tỏ tình với bản thân, nhằm mục tiêu nêu lên đức trung kiên của những người phụ nữ giới Nam Sở, như Tiễn ông Kinh Hối nhậm chức kinh lịch ở Sa Đéc, Hoạ thơ Bảy Nguyện, Hoạ thơ Phủ Ngọc, Hoạ thơ Bái Liêu, Thưởng Bạch Mai, Vịnh ni cô,....

Trong số bài xích thơ không giống, Sương Nguyệt Anh đang được kín kẽ gửi gắm tấm lòng yêu thương nước, thương dân, quan hoài cho tới thời cục, trích:

Vui lòng thánh đế điểm xe cộ ngựa,

Xót dạ thần dân vùng lửa than

Nước đôi mắt đem nằm trong trời khu đất biết,

Biển dâu một cuộc thấy nhưng mà thương.

(Vua Thành Thái vô Nam)

Năm 1915, ông Việt Sĩ sau khoản thời gian đang được tán tụng ngợi Sương Nguyệt Anh rằng: Cuộc đời bà đang được trải qua loa biết bao khổ đau, tuy nhiên biết bao nỗi đau đớn cơ nghe đâu nhằm thách thức người thiếu hụt phụ kiên trinh, ông còn nhận định và đánh giá như sau:

Nhắc cho tới Sương Nguyệt Anh, người tớ còn thấy lại điểm bà một tấm gương hoạt động và sinh hoạt mang đến phái nữ giới lưu; người tớ luôn ghi nhớ một cây cây viết cứng rắn từng nêu bên trên tờ Nữ giới chung nhiều yếu tố lý thú về phận sự thiếu nữ so với mái ấm gia đình và xã hội. Trong buổi gửi gắm thời, phụ nữ giới nước căn nhà một vừa hai phải thoát khỏi khuê môn nhằm xúc tiếp với văn hóa truyền thống Âu Tây, bà Sương Nguyệt Anh cực kỳ xứng danh là nữ giới sĩ chi phí phong bên trên khu đất Việt.^[8]

Vinh danh[sửa | sửa mã nguồn]

Bút hiệu Sương Nguyệt Anh của bà được bịa mang đến thương hiệu lối trên rất nhiều điểm ở nước ta như Đà Lạt, Thành phố Xì Gòn, Vũng Tàu...

Xem thêm: ai là người soạn thảo đề cương văn hóa việt nam

Nhầm lẫn[sửa | sửa mã nguồn]

Nhầm cây viết hiệu[sửa | sửa mã nguồn]

Bút hiệu của bà trước đó bị sai lầm trở nên "Sương Nguyệt Ánh". Theo bài xích "Sương Nguyệt Anh hoặc Sương Nguyệt Ánh? Hay Nguyệt Anh thị?" vô kiệt tác "Úc Viên thi đua thoại" của người sáng tác Đông Hồ (xuất bạn dạng năm 1969), thì việc lầm lẫn này rất có thể khởi đầu từ sự hiểu sai lầm một câu vô bài xích thơ "Vịnh hoa mai bên trên núi Điện Bà Tây Ninh" của bà:^[9]

Tuyết đượm nhành tiên in sắc trắng

Sương trộn bóng nguyệt ánh màu sắc ngân

Vì sự lầm lẫn này nhưng mà những con phố được bịa theo đuổi cây viết hiệu của bà cũng trở nên ghi sai thương hiệu trở nên lối Sương Nguyệt Ánh.^[10]^[11] Việc sai thương hiệu này và đã được xử lý, tuy vậy nhiều bảng hiệu bên trên lối vẫn sử dụng thương hiệu sai.^[12]

Nhầm hình họa chân dung[sửa | sửa mã nguồn]

Google Doodle ngày một mon hai năm 2023 tôn vinh bà với thương hiệu là nữ giới tổng chỉnh sửa thứ nhất của tờ báo phụ nữ giới thứ nhất ở nước ta.^[13]^[14]^[15] Tuy nhiên, hình họa vẽ chân dung của bà bên trên Google Doodle lại là trong phòng giáo Đặng Kim Chi, hiệu trưởng thứ nhất của Trường nữ giới trung học tập tổ hợp Sương Nguyệt Anh xây dựng năm 1971 bên trên Thành Phố Sài Gòn (nay là Trường trung học cơ sở - trung học phổ thông Sương Nguyệt Anh bên trên Phường 3, Quận 10, Thành phố Hồ Chí Minh).^[16] Chỉ một ngày sau khoản thời gian đăng Google Doodle này, thay mặt đại diện Google bên trên nước ta và họa sỹ vẽ hình họa Google Doodle về bà đang được van lỗi vì thế sơ sót này.^[17]^[18]^[19] Bức hình họa Google Doodle vẽ sai chân dung bà Sương Nguyệt Anh tiếp sau đó đã biết thành xóa ngoài trang web của Google Doodle.

Ghi chú[sửa | sửa mã nguồn]

^ Trong một nội dung bài viết đăng ngày 15/11/2006 bên trên Tạp chí Quê Hương, ngày sinh của bà được ghi là 08 mon 3 năm 1864.^[1]
^ Ghi theo đuổi Nguyễn Đình Chiểu toàn tập (tập 2, Nhà xuất bạn dạng Đại học tập và Trung học tập có tính chuyên nghiệp, 1980, tr. 28) và Mai Huỳnh Hoa (Từ điển văn học, cỗ mới nhất, tr. 1576). Bia mộ ghi bà "mất ngày 12 mon 12 năm Tân Dậu (1922), tận hưởng lâu 58 tuổi"; ngày nay ứng âm lịch tuy nhiên không giống 1 năm.
^ Theo tục lệ ở Nam Sở, con cái đầu lòng kể loại nhị, nên tuy vậy Sương Nguyệt Anh là phụ nữ loại tư vô mái ấm gia đình, tuy nhiên được gọi là loại năm.
^ Có sách ghi thương hiệu Trình. Tại trên đây ghi theo đuổi Nguyễn Liên Phong vì thế ông là kẻ sinh sống nằm trong thời với Sương Nguyệt Anh. Dường như, ông còn cho biết thêm thêm thắt chi tiết: "Con gái ông Đồ Chiểu hình trạng nho nhã nhức yếu đuối, tính nết điềm tịnh thánh thiện lành lặn. Thuở nhỏ cô lấy ông xã, thương hiệu là thầy phó Tính, về ở theo đuổi quê ông xã bên trên chợ Rạch Miễu" (Điếu cổ hạ kim thi đua tập xuất bạn dạng 1915).
^ Toà biên soạn bịa bên trên số căn nhà 15 lối Taberd (nay là lối Nguyễn Du, Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh). Chủ nhiệm là ông Henri Blanquière.
^ Cô Vinh lấy ông xã là ông Mai Bạch Ngọc (hay Mai Văn Ngọc), sinh một cô phụ nữ gọi là Mai Huỳnh Hoa nhũ danh Kim Ba, sau đây kết hôn với căn nhà hoạt động và sinh hoạt chủ yếu trị Phan Văn Hùm (1902-1946), người sáng tác Ngồi tù khám xét lớn (1929)
^ Ngày mất mặt ghi theo đuổi bia mộ. Nhưng theo đuổi Mai Huỳnh Hoa thì bà mất mặt bên trên Ba Tri ngày 2 mon Chạp năm Canh Thân tức đôi mươi mon một năm 1921 (Từ điển Văn học, tập dượt 2. Nhà xuất bạn dạng KHXH, tr. 320)

Chú thích[sửa | sửa mã nguồn]

^ “Nữ sĩ Sương Nguyệt Anh – công ty cây viết tờ báo phụ nữ giới đầu tiên”. Tạp chí Quê Hương bên trên Internet. Ngày 15 mon 11 năm 2006.
^ Theo Nguyễn Đình Chiểu toàn tập, tập dượt 1, tr. 28.
^ "Nguyễn chi thế phổ" vì thế Nguyễn Đình Chiểu biên soạn, Nguyễn Đình Huy (cha ông Chiểu) hiệu chủ yếu.
^ Denecke, Wiebke. “Shared Literary Heritage in the East Asian Sinographic Sphere”. Trong Denecke, Wiebke; Li, Wai-yee; Tian, Xiaofei (biên tập). The Oxford Handbook of Classical Chinese Literature (1000 BCE-900 CE). Oxford University Press. tr. 529.
^ Tường Khanh (19 mon 10 năm 2013). “Sương Nguyệt Anh - nữ giới công ty cây viết báo thứ nhất của Việt Nam”. Bảo tàng Lịch sử Quốc gia Việt Nam. Truy cập ngày 5 mon 3 năm 2022.
^ “Nữ sĩ Sương Nguyệt Anh – công ty cây viết tờ báo phụ nữ giới đầu tiên”. Tạp chí Quê Hương bên trên Internet. Ngày 15 mon 11 năm 2006.
^ Theo Nguyễn Ngọc Hiền, Nữ sĩ Việt Nam, Nhà xuất bạn dạng Thanh Niên, 2005, tr.478
^ Dẫn theo đuổi GS. Trịnh Vân Thanh, Thành ngữ danh nhân tự động điển, Nhà xuất bạn dạng Hồn Thiêng, Thành Phố Sài Gòn, 1966, tr. 1161
^ “Dung mạo nữ giới sĩ Sương Nguyệt Anh và sự lầm lẫn Sương Nguyệt Ánh”. Báo Thanh niên.
^ Minh Đạo (15 mon 12 năm 2014). “Xin gọi trúng thương hiệu Sương Nguyệt Anh”. Báo Lâm Đồng. Truy cập ngày 5 mon 3 năm 2022.
^ “PHẢN ÁNH: ĐẬU XE LẤN CHIỀM LÒNG ĐƯỜNG VÀ VỈA HÈ TẠI ĐƯỜNG PHAN KẾ BÍNH VÀ ĐƯỜNG SƯƠNG NGUYỆT ÁNH, PHƯỜNG 9”. UBND Thành phố Vũng Tàu. 5 mon 3 năm 2021. Truy cập ngày 5 mon 3 năm 2022.
^ Vũ Phượng (17 mon 10 năm 2016). “Người Thành Phố Sài Gòn đang được gọi thương hiệu sai nhiều con phố nhưng mà ko biết”. Báo Thanh Niên. Truy cập ngày 5 mon 3 năm 2022.
^ “Celebrating Sương Nguyệt Anh”. Google Doodle. Ngày 1 mon hai năm 2023. Bản gốc tàng trữ Ngày 1 mon hai năm 2023.
^ “Google Doodle tôn vinh Sương Nguyệt Anh - nữ giới công ty cây viết nước ta đầu tiên”. Báo Lao động. Ngày 1 mon hai năm 2023.
^ “Google vinh danh nữ giới sĩ Sương Nguyệt Anh”. VnExpress.net. Ngày 1 mon hai năm 2023.
^ “Hình vẽ Sương Nguyệt Anh của Google là sai lầm lẫn?”. Báo Tuổi trẻ. Ngày 2 mon hai năm 2023.
^ “Google van lỗi vì thế sai lầm hình hình họa nữ giới sĩ Sương Nguyệt Anh”. VnExpress.net. Ngày 2 mon hai năm 2023.
^ “Google van lỗi vì thế sai lầm hình họa bà Sương Nguyệt Anh”. Báo Thanh niên. Ngày 2 mon hai năm 2023.
^ “Google van lỗi vì thế lấy hình họa thầy giáo Gia Long thực hiện hình họa bà Sương Nguyệt Anh”. Báo Tuổi trẻ. Ngày 2 mon hai năm 2023.

Liên kết ngoài[sửa | sửa mã nguồn]

Sương Nguyệt Anh Lưu trữ 2006-10-07 bên trên Wayback Machine bên trên trang web của hội Phụ nữ giới VN
Sương Nguyệt Anh Lưu trữ 2011-12-09 bên trên Wayback Machine bên trên trang web của tỉnh Ga Tre